Η δουλειά των μικρών παιδιών είναι το παιχνίδι. Μέσα από αυτό μαθαίνουν τον κόσμο, εκπαιδεύονται σε δεκάδες δεξιότητες και προετοιμάζονται για τη μετέπειτα ζωή τους.
Όμως, όσο και αν αυτό ακούγεται παράδοξο, τα παιδιά δεν έχουν μάθει να παίζουν μόνα τους. Όταν πιάνουμε την κουδουνίστρα από τα χέρια του μωρού για να του δείξουμε πως να την κουνήσει σωστά, επεμβαίνουμε στη φυσική του τάση για προσωπική εξερεύνηση.
Συχνά κάνουμε για τα παιδιά αυτό που πρέπει να κάνουν μόνα τους όταν ασχολούνται με ένα παιχνίδι, για να τα “βοηθήσουμε” να παίξουν, ή για να τους δείξουμε για ποιο σκοπό προορίζεται ένα παιχνίδι.
Κι όμως, πόσες φορές δεν έχουμε εντυπωσιαστεί βλέποντας τα παιδιά μας να παίζουν με πρωτότυπους τρόπους με τα παιχνίδια τους, τρόπους που οι ίδιοι οι κατασκευαστές δεν είχαν ποτέ στο μυαλό τους όταν σχεδίαζαν το παιχνίδι!
«Είχα βάλει τη μονόπολη σε ένα πολύ ψηλό ράφι γιατί ήταν ακατάλληλη για την ηλικία του παιδιού μου, μέχρι που μία μέρα που την είχα κατεβάσει για να καθαρίσω, έπιασα το παιδί μου να παίζει ταξινομώντας τις κάρτες και κινώντας τα πιόνια μεταξύ των στοιβάδων σαν να ήταν σε πίστα. Δεν ήξερα ότι η μονόπολη μπορεί να παιχτεί και έτσι!»
Πόσες φορές δεν έχουμε δει ένα μωρό να παίζει με το περιτύλιγμα ενός δώρου αντί με το δώρο. Σπεύδουν να το πιάσουν με τα χεράκια τους για να δουν πώς συμπεριφέρεται, πώς ακούγεται όταν το ζουλάνε κτλ.
Τα παιδιά μπορούν να φτιάξουν ένα παιχνίδι από το τίποτα και πολύ συχνά δεν χρησιμοποιούν καν παιχνίδια στο ‘παιχνίδι’ τους. Μπορεί να φτιάχνουν ένα σπιτάκι με τα μαξιλάρια του καναπέ, ή να μεταφέρουν νερό από το ένα δοχείο στο άλλο για ώρα ατελείωτη.
Η φαντασία τους είναι αχαλίνωτη, και είναι αρκετή ώστε να μπορούν να απασχοληθούν σε έναν μικρό χώρο για μέρες.
Αρκεί να τα αφήσουμε.
Γιατί πολλές φορές, εμείς οι ίδιοι βάζουμε όρια στο πού μπορεί να φτάσει το παιχνίδι. Αν ανησυχούμε ότι θα λερωθούν τα μαξιλάρια του καναπέ, αν φοβόμαστε ότι το πάτωμα της κουζίνας θα γεμίσει νερά, προφανώς και αυτά τα παιχνίδια δεν είναι αποδεκτά.
Εννοείται πως κάποια παιχνίδια θα πρέπει να τα απαγορεύσουμε αν ενέχουν κάποιον κίνδυνο ή ακόμα και αν μπορεί να καταλήξουν σε καταστροφή περιουσίας ή σε επιπλέον κόπο για εμάς. Αλλά όπου μπορούμε να επιτρέψουμε στα παιδιά μας να πειραματιστούν με τα διάφορα αντικείμενα και να στήσουν ένα παιχνίδι, καλό είναι να τους το επιτρέψουμε, για χίλιους δυο λόγους.
Πώς μπορούμε να διευκολύνουμε το ανεξάρτητο παιχνίδι
Προκειμένου να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να παίζουν ανεξάρτητα, μπορούμε να κάνουμε κάποιες απλές κινήσεις:
Να κάνουμε έναν έλεγχο στο χώρο ώστε τα παιδιά να μπορούν να παίξουν με ασφάλεια και χωρίς να μπαίνουν σε μπελάδες.
Να τα βοηθήσουμε να ξεκινήσουν να παίζουν ένα παιχνίδι: όταν βαριούνται ή θέλουν να παίξουν μαζί μας, μπορούμε να βγάλουμε κάποιο παιχνίδι και να ξεκινήσουμε να παίζουμε μαζί τους.
Στη συνέχεια, όταν δούμε ότι έχουν απορροφηθεί στο παιχνίδι μπορούμε να φύγουμε με τρόπο.
«Ποτέ δεν λέω όχι όταν ο γιος μου θέλει παρέα. Πηγαίνω στο δωμάτιό του, κατεβάζουμε ένα παιχνίδι, και μετά ξεκινάω να τακτοποιώ τα παιχνίδια που βρίσκονται γύρω γύρω. Δεν φαίνεται να τον πειράζει καθόλου αυτό, ότι δεν είμαι 100% συγκεντρωμένη στο παιχνίδι, και μετά από λίγο, παίζει μόνος του και μοιάζει να μην τον νοιάζει η παρέα μου – έτσι, είμαι μαζί του όταν το ζητάει, αλλά κάνω και κάτι χρήσιμο για το σπίτι.»
Να τους ζητήσουμε να τα παρακολουθήσουμε να παίζουν για λίγη ώρα. Αυτός είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους να διευκολύνουμε το ανεξάρτητο παιχνίδι. Καθώς παρακολουθούμε, περιγράφουμε τί κάνει το παιδί με θαυμασμό. Πχ. ‘Έφτιαξες ένα πύργο μέχρι εκεί πάνω!’, ‘Τώρα συγκεντρώνεις όλα τα κίτρινα κομμάτια,’ κ.ο.κ. Δεν προτείνουμε λύσεις, δεν κρίνουμε, απλώς περιγράφουμε.
Έτσι, τα βοηθάμε να καταλάβουν ότι δεν μάς χρειάζονται για να παίξουν μόνα τους. Ή ότι το παιχνίδι δεν είναι απαραίτητα καλύτερο μαζί μας. Με λίγα λόγια, τα κάνουμε να νιώθουν όμορφα για τον τρόπο που παίζουν.
Να τους εξηγήσουμε ότι έχουμε κάποιες υποχρεώσεις που πρέπει να καλύψουμε ή ότι χρειαζόμαστε κάποιο χρόνο για τον εαυτό μας, για να ξεκουραστούμε, να ασχοληθούμε με κάτι που μάς αρέσει και να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας.
Τα παιδιά εκτιμούν την ειλικρίνεια και είναι πάντα πρόθυμα να υποστηρίξουν και τις δικές μας ανάγκες όταν τις έχουμε εκφράσει ξεκάθαρα.
Τέλος, δε χρειάζεται όλα τα παιχνίδια να είναι διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή. Αποθηκεύστε τα σε μια ντουλάπα και βγάζετε κάτι διαφορετικό κάθε μέρα, ώστε να μη βαριούνται τα παιδιά και να μην πελαγώνουν από την πληθώρα των επιλογών τους.
Πηγή: parenting.gr